Bern, Burgerbibliothek, Cod. A 91.20
Creative Commons License

Redigiert von Florian Mittenhuber, Mai 2021.

Titolo del codice: Beda: De tropis; Cicero (Pseudo-): Rhetorica ad Herennium; Guido Aretinus: Regulae rhythmicae; Balbus (Pseudo-): Liber de asse; Excerpta dialectica (Fragmente).
Luogo di origine: Frankreich.
Datazioni:
  • 12. Jh. (Pellegrin, Waesberghe);
  • 13. Jh. (RISM).
Supporto materiale: Pergament.
Dimensioni: 2 Doppelblätter.
Formato: 18 x 10,5 cm.
Numerazione delle pagine: Moderne Foliierung: 1–4.
Composizione dei fascicoli: II4; keine Lagensignatur.
Condizione: Gut.
Disposizione della pagina: Ein- und zweispaltig; Schriftspiegel 16,5 (f. 3r: 15, 4v: 14,5) x 9,5–10 (ca. 4,5–5) cm; Zeilenzahl variabel: 48–53 Zeilen für die Prosatexte, 33–39 für die Verstexte; keine Linierung und Punktierung erkennbar.
Tipo di scrittura e mani: Späte karolingische Minuskel (hellere Tinte); gotische Minuskel (dunklere Tinte); vermutlich zwei oder mehrere Schreiber.
Decorazione: Keine.
Aggiunte: Rechteckiger violetter Stempel Stadt-Bibliothek Bern (Stadt- & Hochschul-Bibliothek), 10 x 68 mm (20. Jh.) f. 1r unten. Signatur mit roter Tinte f. 1r links.
Legatura: Moderne Archivschachtel, die einzelnen Fragmente jeweils in Umschlägen.
Contenuto:
  • 1. Beda: De schematibus et tropis (Fragment).
    • Editionen:
      • Jones, Charles W.: Bedae Venerabilis opera. Pars VI Opera Didascalica 1. Turnholt 1975 [= Corpus Christianorum Series Latina Bd. 123A].
      • PL: Migne, Jacques-Paul (Hg.): Venerabilis Bedae anglo-saxonis presbyteri opera omnia. Bd. 1. Paris 1862 [= Patrologiae cursus completus ... Series Latina Bd. 90].
    • (1r) Beda: De schematibus et tropis [Schluss]. Yperbole est dictio fidem excedens …–… Memor estote uxoris Loth.
    • (1r unten) Grammatikalische Glosse. Ars dicta est ab artando …–… fundamentum est VII liberalium artium.
    Jones (1975), S. 161–171; PL 90, 183D–186C.
  • 2. Cicero (Pseudo-): Rhetorica ad Herennium (Exzerpte).
    • Editionen:
      • Marx, Friedrich: Incerti auctori de ratione dicendi ad C. Herennium libri IV. Stuttgart/ Leipzig 1923 [Nachdruck 1993].
    • (1v-2r, 2vb, 3vb) Cicero (Pseudo-): Rhetorica ad Herennium IV, 19–54 (Exzerpte). Incipiunt rhetorici colores. Repetitio est cum continenter ab uno eodemque verbo …–… Expolitio est, cum in eodem loco manemus et aliud et atque aliud dicere videmur.
      Marx (1923), S. 125–169.
  • 3. Guido Aretinus: Regulae rhythmicae [unvollständig].
    • Editionen:
      • Smits van Waesberghe, Joseph: Guidonis Aretini "Regulae rhythmicae". Buren 1985.
      • PL: Migne, Jacques-Paul (Hg.): Sancti Fulberti Cartonensis episcopi opera omnia. Bd. 1. Paris 1853 [= Patrologiae cursus completus ... Series Latina Bd. 141].
    • (2ra, va, 3rab, va ) Guido Aretinus: Regulae rhythmicae 1–141. Gliscunt corda meis hominum mollita camenis ... Musicorum et cantorum magna est distantia …–… Quos si sapis, hac in arte nihil est utilius.
      Smits van Waesberghe (1985), S. 93–112; PL 141, 405B–408D.
  • 4. Balbus (Pseudo-): Liber de asse (Exzerpt).
    • Editionen:
      • Hultsch, Friedrich: Metrologicorum scriptorum reliquiae. Bd. 2. Leipzig 1866.
    • (4r) Balbus (Pseudo-): Liber de asse 14–15. Untia ablata de asse remanet deunx …–… scripulus XXIIIIa siliqua VIta calcus octava. He sunt minutiae in abaco.
      Hultsch (1866), S. 74.
  • 5. Excerpta dialectica.
    • Editionen:
      • Vermutlich unediert.
    • (4v) So[crates] non est homo vel si So[crates] non est, tunc illud est et sic procedam usque, dum veniam ad minutissimam partem, et sic destructa minutissima parte destruitur ipse So[crates] …–… cum res existant et cum constantia non coniuntur [sic] extrema.
      Bemerkungen zum Inhalt: Vermutlich Texte aus der Scholastischen Logik.
Provenienza del manoscritto: Vorbesitzer: Vermutlich Bongars, Jacques (1554–1612), jedoch ohne Namenszug und auch nicht im Katalog von Samuel Hortin nachzuweisen.
Acquisizione del manoscritto: Durch die Schenkung von Jakob Graviseth 1632 in die Berner Bibliothek gelangt.
Kataloge:
  • In den handschriftlichen Bibliothekskatalogen von Hortin, Samuel: Clavis bibliothecae Bongarsianae MDCXXXIIII. Bern 1634 [= BBB Cod. A 5], Wild, Marquard: Catalogus Librorum Bibliothecae Civicae Bernensis MDCIIIC. Bern 1697 [= BBB Cod. A 4] und Engel, Samuel: Manuscripta A[nno] 1740. Bern 1740 [= BBB Mss.h.h.III.110] nicht erwähnt, ebenso nicht bei Sinner, Johann Rudolf: Catalogus codicum mss. bibliothecae Bernensis. Bern 1760–1772.
  • Hagen, Hermann: Catalogus Codicum Bernensium. Bern 1875, S. 124-125.
Literatur zur Handschrift (Auswahl):
  • Pellegrin, Elisabeth: Essai d’identification de fragments dispersés dans des manuscrits des bibliothèques de Berne et de Paris, in: Bulletin d’information de l’Institut de recherche et d’histoire des textes 9 (1960), S. 7–37, hier S. 16.
  • Smits van Waesberghe, Joseph (Hg.): Répertoire International des Sources Musicales (RISM). The theory of music. From the Carolingian era up to 1400 Bd. 1. München 1961, hier S. 73.
Externe Ressourcen: